"Deviantie" is een term in sociologie gebruikt om te verwijzen naar de gedragingen of handelingen die tegen de society's definitie van normaal gedrag indruisen. Deviantie kan betrekking hebben op breken van de formele regels, zoals die betrokken zijn bij criminaliteit, maar kan ook verwijzen naar afbuigspiegel van sociale normen van menselijke interactie. Socioloog Robert Merton kwam met vijf belangrijkste manieren dat leden van een samenleving accepteren of negeren van de collectieve sociale doelstellingen en het institutioneel aanvaardbaar manieren om ze na te streven: innovatie, conformiteitscertificaten, Ritualisme, retreatism en opstand.
Innovatie
Vernieuwers zijn degenen die aanvaarden de grotere maatschappelijke doelen, maar die verwerpen de traditionele en aanvaardbare middelen om hen te bereiken. Bijvoorbeeld kunnen innovatoren accepteren het cultureel doel van accumulatie persoonlijke rijkdom. Maar omdat samenleving is gestructureerd op een manier die voorkomt veel dat van de verwezenlijking van dit doel, vernieuwers toevlucht nemen tot het gebruik van illegale of anders onaanvaardbaar middelen, zoals verkoop van drugs, gokken of stelende. Vernieuwers accepteren dit grotere sociale doel van het krijgen van rijk, maar verwerpen de geaccepteerde manieren om dit te bereiken.
Conformiteit
Conformisten zijn degenen die aanvaarden zowel maatschappelijke doelstellingen, alsmede de manieren om te gaan over het bereiken van die doelstellingen. Conformisten zijn als vernieuwers in dat zij beiden maatschappelijke doelen accepteren, maar conformisten gebruik geen illegale middelen om ze te verwezenlijken. Dit is meestal omdat conformisten middenklasse mensen met betrouwbare banen en meer educational resources zijn, en zij hoeven niet toevlucht nemen tot misdaad om financiële stabiliteit te bereiken.
Ritualisme
Ritualists zijn het tegenovergestelde van vernieuwers in dat zij instemmen met de middelen en gedragingen die maatschappelijke doelen te ondersteunen, maar ze verwerpen de grotere doel op zich. Deze mensen werken jarenlang in saai of eentonig banen die laat ze onvervuld gevoel, maar geloven dat ze hebben geen andere keuze, omdat dit sociaal arbeidsethos gesanctioneerde is een algemeen aanvaarde middelen voor het bereiken van de rijkdom.
Retreatism
Retreatism verwijst naar de algehele verwerping van zowel de grotere maatschappelijke doelstellingen, alsmede de middelen om hen te bereiken. Zulk een persoon is in wezen "gedaald uit" van de samenleving. Hun gedrag strookt derhalve met doelen die niet in een sociale context worden gewaardeerd.
Opstand
Opstand gaat retreatism een stap verder. Rebellen verwerpen zowel het sociaal vastgestelde doelstellingen en de middelen om hen te bereiken. Terwijl retreatism een individuele scheve is, betekent opstand lid worden van een grotere beweging of tegencultuur waar regel-breken is al goed ingeburgerd. Rebellen samen met anderen een kader te scheppen voor nieuwe doelstellingen om een andere samenleving gebouwd.